Dlaczego równość szans w biznesie i polityki równościowe stanowią dziś wyzwanie?

Jakie korzyści wynikają z wdrażania polityk równościowych w organizacjach?

Rozmowa z dr Natalią Marciniak-Madejską Co-CEO. Head of Trainings & Consulting, ekspertką z zakresu Diversity, Equity & Inclusion oraz Aleksandrą Sudolską, Prezeską stowarzyszenia Local Girls Movement, działaczką na rzecz równości kobiet.

“Różnorodność i inkluzywność to nie trend, to rzeczywistość w dzisiejszych organizacjach. Diversity & Inclusion jest nie więc tylko o równości płci, ale także, pochodzeniu, niepełnosprawności, neuroróżnorodności, wieku i wielu innych”…

Czym są polityki równościowe w biznesie?

To zobowiązanie do kierowania się wartością niedyskryminacji, równości i inkluzywności. Wdrażanie działań przeciwdziałających dyskryminacji, poszerzających świadomości, wprowadzanie procedur naprawczych, budowanie kultury organizacyjnej. Sygnał dla pracowników i otoczenia firmy, że równość jest kluczową wartością.

Jak do inkluzywności podchodzono kiedyś?

Przełomowym momentem dla praw pracowniczych była rewolucja przemysłowa, wtedy to również kobiety zabrały głos w tej kwestii. Historia pokazuje ścisły związek rozwoju praw kobiet z występowaniem konfliktów zbrojnych, gdyż ich obecność w gospodarce była wówczas niezbędna. W 1957 roku na mocy Traktatów Rzymskich Wspólnota Europejska przyjęła zapis o równości płac. W Polsce natomiast taki zapis zamieszczono w kodeksie pracy w 1974 roku, a 19 lat później znalazł się on w konstytucji. Obecnie Unia Europejska potwierdza swoje stanowisko wprowadzając dyrektywy o równości i jawności płac.

Równość w teorii zagwarantowana jest przez prawo krajowe i międzynarodowe, lecz różnice są nadal widoczne. Potwierdza to Global Gender Gap Report, w którym Polska plasuje się na 51. miejscu ze 150 badanych krajów. Luka płacowa wynosi 20-30% i rośnie wraz ze szczeblem zatrudnienia, w przeliczeniu na czas pracy oznacza to, że kobiety wykonują 6 tygodni nieodpłatnej pracy rocznie. Najmniejsze nierówności w życiu społecznym i zawodowym między płciami odnotowuje Islandia. Zapewnia to szereg norm prawnych, które wprowadzono od lat 70. jako odpowiedź na ogólnokrajowe strajki kobiet.

Historia praw kobiet nie jest długa, a temat zaczęto podnosić dopiero w ubiegłym stuleciu. Droga do równości to walka z przekonaniami i stereotypami utrwalanymi przez tysiąclecia patriarchatu.

Co stoi na drodze do wdrażania polityk równościowych?

Każdemu progresowi w tym temacie towarzyszy krok wstecz, co wynika z sprzeciwu pewnych grup społecznych. Aby realnie osiągnąć równość potrzebne są nie tylko zmiany na poziomie prawnym, ale także mentalnym, a to zajmuje znacznie więcej czasu. Niezbędna jest więc edukacja, bo bez wiedzy o tym czym jest nierówność i dyskryminacja nie można zmieniać postaw i działać na rzecz zmiany.

Dlaczego? Szacowany czas do osiągnięcia pełni równości wynosi 135 lat. Pandemia opóźniła ten proces (wcześniej było to 107 lat), co dowodzi, że walka o równość ma kruche podstawy i wymaga nieustannej pracy, a kryzysy dotykają najmocniej właśnie kobiety.

Musimy pamiętaj jednak o tym, że walka o równość wymaga zaangażowania mężczyzn. Dobry przykład? ONZ prowadzi kampanię HeForShe, w której chłopcy i mężczyźni promują obecność kobiet w obszarach prestiżowych społecznie i zawodowo.

Ważne jest również to, abyśmy pamiętali o tym, że zapisy na poziomie deklaratywnym nie wystarczą, by osiągnąć równość. Potrzebne są konkretne procedury, by w razie wystąpienia naruszeń organizacja była w stanie wyciągnąć konsekwencje niewłaściwych postaw. Firmy potrzebują strategii równościowych, by przełożyć wartości na konkretne działania, a osoby za to odpowiedzialne muszą rozumieć co zyskują dzięki równości w organizacji.

Jakie efekty przynosi wdrożenie polityk równościowych dla firm?

Wg Harvard Business Review: dwukrotnie wyższa innowacyjność, zyski zwiększone o 19%. Różnorodny zespół posługuje się szerszym wachlarzem metod podejmowania decyzji, analizy, planowania, zarządzania zespołami, a w rezultacie działa bardziej kompleksowo i efektywnie. Wniosek – zdywersyfikowane zespoły przyczyniają się do rozwoju firmy.

Jaka jest przyszłość polityk równościowych w organizacjach?

Sytuacja demograficzna wymaga inkluzywności! To stanowiska pracy będą dostosowywane do pracowników, nie na odwrót.

Biznes otwiera się na aspekty miękkie, dlatego te cechy, stereotypowo przypisywane kobietom – jak wrażliwość czy empatia – które kiedyś uznawano za przeszkodę w karierze, stają się pożądanymi, mocnymi stronami.

Działalność oparta na inkluzywności jest domeną firm globalnych. Chcemy zmieniać tę tendencję, by mniejsze organizacje uwierzyły w wartość różnorodności i realnie pracowały nad postawami i strategiami równościowymi.

Siejmy razem równość!